TÜRKİYE-MALTA SİYASİ İLİŞKİLER

Malta ile diplomatik ilişkilerimiz 10 Ekim 1967 yılında kurulmuştur. 8 Ekim 2009 tarihine kadar Vatikan ve Roma Büyükelçiliklerimizin akredite olduğu Malta’da yerleşik Büyükelçiliğimiz 8 Ekim 2009 tarihinde faaliyete geçmiştir. Malta’nın Ankara’daki Büyükelçiliği 2017 Nisan ayında faaliyete geçmiş olup, resmi açılışı 14 Aralık 2017 tarihinde gerçekleştirilmiştir. İstanbul’daki Malta Başkonsolosluğu 14 Nisan 2009 tarihinden bu yana faaliyettedir.

Malta ülkemizin AB üyeliğini desteklemekte ve Türkiye’nin üyeliğinin Akdeniz ve Ortadoğu’nun istikrarına, Avrupa ve İslam Dünyası arasındaki diyaloğun geliştirilmesine önemli katkıda bulunacağına inanmaktadır.

Malta ile siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin ileriye taşınması ve iki Akdeniz ülkesi olarak işbirliğinin güçlendirilmesi ve çeşitlendirilmesi, böylelikle Türk ve Malta halkları arasındaki bağların geliştirilmesi, halklarımız arasında dostluğun arttırılması her iki ülkenin amaçları arasında yeralmaktadır.

Malta’yla ikili ilişkilerimizde başta ekonomik ve ticari konular olmak üzere çeşitli alanlarda işbirliği potansiyelini değerlendirmek yönünde karşılıklı ilgi giderek artmaktadır. Bu çerçevede, ikili siyasi ve ekonomik temaslar son yıllarda yoğunlaşmıştır.

Malta’yla muhtelif düzeydeki temaslar 2015 yılına kadar daha ziyade uluslararası forumlar marjında gerçekleşmiş olup, sınırlı sayıda ikili düzeyde Bakan ziyareti yapılmıştır. Sayın Bakanımızın 9-10 Mart 2015 tarihlerinde Malta’ya yaptığı ziyaret iki ülke arasında Dışişleri Bakanı seviyesindeki ilk resmi ziyaret olmuştur. Sözkonusu tarihten bu yana Sayın Bakanımız Malta'yı 20-22 Aralık 2018 ve 5-6 Ağustos 2020 tarihlerinde, dönemin Malta Dışişleri Bakanı George Vella 22-23 Haziran 2016, Malta Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı Evarist Bartolo 14 Temmuz 2020, 12-13 Eylül 2020, 12-15 Nisan 2021 ve 18-20 Haziran 2021 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmişlerdir.

Dönemin Başbakanı Sayın Binali Yıldırım Malta Başbakanı Joseph Muscat’ın davetine icabetle 17 Şubat 2017 tarihinde beraberinde 6 Bakanla Malta’yı ziyaret etmiştir. Sayın Başbakanımızın Malta ziyareti bu ülkeye bir Türk Başbakanı tarafından gerçekleştirilen ilk ziyaret olup, Türkiye ile Malta arasında diplomatik ilişkilerin tesisinin 50. yıldönümüne ve Malta’nın AB Dönem Başkanlığına rastlamıştır.

Malta Temsilciler Meclisi Başkanı Anglu Farrugia 20-23 Aralık 2016 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiş, dönemin TBMM Başkanı Sayın İsmail Kahraman ve Sayın Başbakanımızla görüşmüş, Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından kabul edilmiştir. Meclis Başkanı Farrugia TBMM Başkanı Sayın Mustafa Şentop'un davetlisi olarak 12-14 Eylül 2022 tarihlerinde ülkemize resmî ziyarette bulunmuştur.

Malta Cumhurbaşkanı Marie-Louise Colerio Preca Sayın Cumhurbaşkanımızın davetine icabetle 23-24 Ocak 2019 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiştir. Bu ziyaret iki ülke arasında gerçekleşen ilk devlet ziyaretidir.

İki ülke Dışişleri Bakanlıkları arasında 10 Ekim 2003 tarihli Mutabakat Muhtırasıyla tesis edilen siyasi istişarelerin sonuncusu Bakan Yardımcımız ve AB Başkanı Büyükelçi Sayın Faruk Kaymakçı ile Malta Dışişleri Bakanlığı Daimi Sekreteri Christopher Cutajar arasında 26 Şubat 2021 tarihinde çevrimiçi gerçekleştirilmiştir. Bakan Yardımcımız Büyükelçi Sayın Sedat Önal ile Daimi Sekreter Christopher Cutajar arasında 3 Ekim 2022 tarihinde de Valetta’da bölgesel siyasi istişareler yapılmıştır.

Siyasi ilişkilerin yanısıra 2020-2021 yılları içinde askeri ilişkilerde de ivme sağlanmıştır. İki ülke arasında Savunma Bakanları düzeyindeki ilk ziyareti teşkil eden Milli Savunma Bakanımız Sayın Hulusi Akar'ın 4 Temmuz 2020 tarihli ziyaretini takiben, Malta İçişleri, Ulusal Güvenlik ve Hukuki Yaptırım Bakanı Byron Camilleri 19-20 Temmuz 2020 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiştir. Ülkelerimiz arasında Genelkurmay Başkanı düzeyindeki ilk ziyaret ise 17-19 Kasım 2020 tarihlerinde Genelkurmay Başkanımız Orgeneral Yaşar Güler tarafından Malta'ya gerçekleştirilmiştir. 11-13 Ekim 2021 tarihlerinde Ankara’da iki ülke arasındaki ilk Askeri Diyalog Toplantısı gerçekleştirilmiştir.

Malta'nın en önemli mimarlarından E. L. Galizia'nın eseri olan ve Şehitlerimize ebedi istirahatgahlık yapan Türk Şehitliği ülkelerimiz arasındaki dostluğun nişanesi ve ortak kültür mirasımızı teşkil etmektedir.